TÁC ĐỘNG CỦA THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA Ở VIỆT NAM

Đoàn Vũ Nguyên

Trường Kinh tế Luật và Quản lý nhà nước, Đại học Kinh tế T.P Hồ Chí Minh, Việt Nam

Đoàn Ngọc Minh Hương

Đại học Tài chính – Marketing, T.P Hồ Chí Minh, Việt Nam

Nguyễn Phúc Cảnh

Trường Kinh tế Luật và Quản lý nhà nước, Đại học Kinh tế T.P Hồ Chí Minh, Việt Nam

Ngày nhận: 01/03/2024; Ngày hoàn thành biên tập: 16/12/2024; Ngày duyệt đăng: 30/12/2024

DOI: https://doi.org/10.38203/jiem.vi.032024.1126

Tóm tắt

Bài viết tập trung phân tích tác động của thương mại điện tử đến nhiều khía cạnh trong hoạt động của doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam. Nghiên cứu sử dụng sự thay đổi trong chỉ số thương mại điện tử để đánh giá tác động của thương mại điện tử đến các kết quả của hoạt động sản xuất, kinh doanh như giá trị gia tăng của hàng hóa dịch vụ, doanh thu thuần, tỷ suất sinh lợi và hiệu quả sử dụng tài sản. Cụ thể, 10 chỉ số về thương mại điện tử đã được thu thập và tổng hợp thành một chỉ số tổng hợp để đo lường mức độ phát triển thương mại điện tử theo từng vùng bằng phương pháp phân tích nhân tố. Sử dụng hàm sản xuất Cobb-Douglas để xây dựng mô hình tác động cố định áp dụng trên dữ liệu bảng của các doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2011-2015 với 7.701 quan sát, kết quả nghiên cứu cho thấy thương mại điện tử có ảnh hưởng tích cực đến giá trị gia tăng của hàng hóa và dịch vụ trong quá trình sản xuất nhưng doanh thu thuần, tỷ suất sinh lợi và hiệu quả sử dụng tài sản của doanh nghiệp lại chịu tác động tiêu cực. Bên cạnh đó, thương mại điện tử có khả năng nâng cao hiệu quả sản xuất, nhưng đồng thời có thể làm giảm hiệu quả sinh lợi của các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam. Ngoài ra, mức độ phụ thuộc vào kênh bán hàng trực tuyến đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh tác động của thương mại điện tử đối với tỷ suất sinh lợi của doanh nghiệp.

Từ khoá: Chuyển đổi số, Thương mại điện tử, Hiệu quả hoạt động, Doanh nghiệp nhỏ và vừa

THE IMPACT OF E-COMMERCE ON THE ORGANIZATIONAL PERFORMANCE OF SMALL AND MEDIUM-SIZED ENTERPRISES IN VIETNAM

Abstract

The study focuses on analyzing the impact of e-commerce on various aspects of small and medium-sized enterprises (SMEs) operations in Vietnam. The research uses changes in the e-commerce index to evaluate the effects of e-commerce on production and business outcomes including the value-added of goods and services, net revenue, profitability, and asset utilization efficiency. In particular, 10 e-commerce indicators are collected and computed into a comprehensive index to measure the e-commerce development level across regions using factor analysis. The study employs the Cobb-Douglas production function to build a fixed-effects model applied to panel data from SMEs during the period 2011–2015 with 7,701 observations. The findings indicate that e-commerce has a positive impact on the value-added of goods and services in production. However, net revenue, profitability, and asset utilization efficiency are negatively affected. The analysis suggests that while e-commerce has the potential to enhance production efficiency, it may also reduce the profitability of SMEs in Vietnam. Moreover, the study highlights that the level of dependency on online sales moderates the impact of e-commerce on the profitability of enterprises.

Keywords: Digital Transformation, E-Commerce, Organizational Performance, SMEs