VỊ THẾ THƯƠNG MẠI CỦA VIỆT NAM TRONG CỘNG ĐỒNG KINH TẾ ASEAN

Trần Ngọc Mai

Học viện Ngân hàng, Hà Nội, Việt Nam

Ngày nhận: 11/03/2024; Ngày hoàn thành biên tập: 27/05/2024; Ngày duyệt đăng: 31/05/2024

DOI: https://doi.org/10.38203/jiem.vi.032024.1128

 

Tóm tắt

Bài viết này phân tích vai trò ngày càng lớn mạnh của Việt Nam trong Cộng đồng Kinh tế ASEAN bằng cách tính toán và phân tích các chỉ số thương mại như lợi thế so sánh bộc lộ, cường độ thương mại, bổ sung thương mại và tiềm năng thương mại từ năm 2003 đến 2021. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng Việt Nam có lợi thế cạnh tranh bền vững trong một số ngành hàng như ngũ cốc (mã HS 10), có lợi thế cạnh tranh giảm sút tại ngành hàng như nhiên liệu khoáng (mã HS 27) và lợi thế cạnh tranh cải thiện trong ngành hàng sắt và thép (mã HS 72, 73). Nghiên cứu làm sáng tỏ mối quan hệ thương mại của Việt Nam trong tương quan với các nước ASEAN, từ đó chỉ ra tiềm năng thương mại đầy hứa hẹn trong các ngành hàng như máy móc điện (mã HS 85). Những hạn chế trong vấn đề hợp tác giữa Việt Nam và các quốc gia ASEAN được làm nổi bật bằng cách đánh giá chỉ số bổ sung thương mại mại, tạo cơ sở để tái xây dựng các hiệp định thương mại. Bài viết đưa ra các khuyến nghị nhằm tăng cường ảnh hưởng kinh tế khu vực của Việt Nam thông qua các chiến lược xuất khẩu tập trung vào lợi thế cạnh tranh quốc gia, đa dạng hóa và tăng cường quan hệ song phương. Kết quả nghiên cứu này cung cấp nguồn tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà hoạch định chính sách và các bên liên quan trong việc định hình vai trò đang phát triển của Việt Nam trong khu vực kinh tế ASEAN.

Từ khóa: Cộng đồng Kinh tế ASEAN, Việt Nam, Thương mại, Lợi thế so sánh bộc lộ, Cường độ Thương mại, Bổ sung Thương mại, Tiềm năng Thương mại

 

VIETNAM'S ROLE IN THE ASEAN ECONOMIC COMMUNITY: A TRADE ANALYSIS

 

Abstract

This paper analyzes Vietnam's evolving role in the ASEAN Economic Community by investigating its trade indices such as revealed comparative advantage, trade intensity, trade complementarity, and trade potential from 2003 to 2021. The study emphasizes Vietnam's sustainable competitive advantage in certain sectors like cereal (HS code 10), identifies eroding areas like mineral fuels (HS code 27) and areas with improving competitive advantage like iron and steel (HS code 72, 73). It also explores Vietnam's trade relationships with ASEAN countries, uncovering promising trade potential in categories like electrical machinery (HS code 85). The research highlights the limited synergy between Vietnam and ASEAN nations by assessing trade complementarity, urging for strategic reevaluation of trade agreements. Recommendations are suggested for enhancing Vietnam's regional economic influence through tailored export strategies focusing on national competitive advantage, diversification, and strengthening bilateral relations. This analysis serves as a critical resource for policymakers and stakeholders in navigating Vietnam's burgeoning role in the ASEAN economic sphere.

Keywords: ASEAN Economic Community, Vietnam, Trade, Revealed Comparative Advantage, Trade Intensity, Trade Complementarity, Trade Potential